ماشین‌آلات از مهم‌ترین ابزار تولید در بخش معدن هستند که بیشترین کاربرد آن ها در پروژه های راهسازی، معدنی و عمرانی است و به انواع مختلف با کاربردهای گوناگونی تقسیم میشوند. برخی از ماشین آلاتی که در زمینه های معدنی و راه سازی فعالیت می کنند عبارتند از: لودرها، بولدوزرها، بیلهای مکانیکی و تراکتورها. بر اساس قوانین و دستورالعمل‌های وضع شده در سالهای گذشته، عرضه‌ی ماشین‌آلات معدنی کاهش چشمگیری یافته و این موضوع با توجه به تقاضای بالا، منجر به افزایش هزینه‌ی تأمین ماشین‌آلات معدنی شده است. از سوی دیگر با توجه به افزایش نرخ ارز طی سالهای اخیر و همچنین فقدان سیاست‌های تشویقی برای نوسازی ماشین‌آلات فرسوده، ناوگان معدنی کشور از حیث عمر کاری، در وضعیت نا مطلوبی به سر می برد. این محدودیت مذکور در تأمین ماشین‌آلات معدنی و مشکلات ناشی از فرسودگی ناوگان معدنی کشور، از یک سو معادن کشور را با بحران تولید روبه رو خواهد کرد و از سوی دیگر صنایع معدنی را با بحران تأمین مواد اولیه مواجه خواهد کرد.

حسین جلیلی بال/ از سوی دیگر، در صورتی که تصمیم به نوسازی ماشین‌آلات گرفته شود، صرفاً با اولویت‌دهی به ماشین‌آلات با عمر بالای ۳۰ سال؛ بایستی حدود ۵۳۰۰ دستگاه تأمین و جایگزین این ماشین‌آلات شوند. حال اگر ماشین‌آلات با عمر بیش از ۲۰ سال نیز به این لیست اضافه شود، بالغ بر ۱۰ هزار دستگاه برای حفظ وضع موجود مورد نیاز است.

علاوه بر این موارد، حدود ۵۰۰۰ دستگاه ثبت شده اطلاعات کامل و دقیقی ندارند (خارج از لیست جدول فوق) که برآورد می‌شود عمده این ماشین‌آلات از رده خارج و نیازمند جایگزینی هستند. بنابراین نیاز فعلی بخش معدنی کشور برای نوسازی ماشین آلات با هدف حفظ وضع موجود حدود ۱۵ هزار دستگاه است. متخصصان بخش معدن معتقدند ضعف فناوری و محدودیت واردات باعث کاهش کارایی ماشین آلات شده است.

شایسته ذکر است توسعه عملیات معدنی در کشور نیز نیازمند تأمین ماشین‌آلات است. در این زمینه برآورد می‌شود حدود ۱۰ هزار دستگاه برای دستیابی به تولید ۷۰۰ میلیون تنی مواد معدنی در کشور، علاوه بر تعداد ماشین‌آلات نیازمند نوسازی، مورد نیاز است که مجموع نیاز کشور را به ماشین‌آلات معدنی در یک بازه زمانی ۴ ساله به حدود ۲۵ هزار دستگاه می‌رساند.

تولیدات داخلی پاسخگو نیست

در این خصوص، دبیر اول کمیسیون انرژی در خصوص فرسودگی ماشین آلات معدنی در گفت و گو با اقتصادپویا بیان کرد:این واقعیت که بخش های معادن به ماشین های باکیفیت و به روز نیازمندند بر کسی پوشیده نیست،همچنین در این موضوع که تولید شرکت های داخل کشور پاسخگوی نیاز بخش های معادن نیز هم شکی نیست، به همین دلیل در بودجه ی ۱۴۰۱ ردیفی برای واردات ماشین های معدنی قرار داده شده است.

هادی بیگی نژاد در ادامه افزود: دولت باید به میزان نیاز و تشخیص خود اقدام به واردات ماشین آلات معدنی کند و در این زمینه دستش باز است در واقع تولید داخل را حمایت و هرچه مازاد بر آن نیاز کشور است با واردات تامین کند.

وی در ادامه اشاره کرد: در تلفیق در این زمینه گفتگوهایی صورت گرفت و دولت و وزارت خانه نیز این موضوع را قبول دارند که تولید داخل پاسخگوی نیاز کشور نیست و بیشتر از آن به این ماشین آلات معدنی نیازمندیم.

نماینده مردم ملایر در مجلس شورای اسلامی در پایان در خصوص موانع موجود بر مسیر اجرای نوسازی ماشین آلان معدنی عنوان کرد: مانعی که برا راه این نوسازی وجود دارد تنظیم گری است که چه مقدار ازماشین آلات معدنی از  داخل و خارج کشور تهیه شود، دولت برای واردات ماشین آلات معدنی فقط لازم است تصمیم بگیرد.

وزادات ماشین آلات معدنی مشهود است

نماینده ی مردم شیراز در خصوص دلایل وجود ماشین آلات فرسوده در کشور در گفت و گو با اقتصادپویا بیان کرد: عدم تولید شرکت های  داخلی در کشور، مشکلات موجود در زمینه ی ارز و عدم واردات ماشین آلات معدنی به کشور سبب فرسودگی  و عمر بالای این ماشین آلات معدنی است، در مجموع وجود شرایط ذکر شده باعث ایجاد فشار در بخش حمل و نقل جاده ای شده،از طرفی حفظ ماشین آلات معدنی به دلیل به موقع تامین نشدن  لوازم یدکی و قطعه های مربوطه با مشکل مواجه است.

جعفر قادری در ادامه ی مطلب فوق افزود: ضرورت واردات ماشین آلات معدنی امری کاملا مشهود و محسوس است و یکی از اقدامات لازم برای  انجام واردات، تامین منابع ارزی است، در صورت نبود این منابع در امر واردات با مشکل روبه رو می شویم.

این نماینده در پایان متذکر شد: در شرایطی که کشور در آن به سر می برد به منظور تامین منابع ارزی لازم جهت واردات ماشین آلات معدنی نو یا ماشین آلات با عمر کمتر از ۵ سال،  لازم است با هدف افزایش حجم تبادلات، با کشور های همسایه نظیر آمریکای لاتین یا کشور های آفریقایی روابط و تعامل بیشتری برقرار شود.