آن طور که کارشناسان می گویند با احیای برجام، ایران میتواند روزانه دو میلیون بشکه نفت صادر کند که با احتساب قیمت ۱۰۰ دلار در هر بشکه به درآمد سالانه ۷۰ میلیارد دلار در سال دست خواهد یافت.
حسین قیدر/ علاوه بر این مزایای بالقوه، خطر شکست در برنامههای اقتصادی در صورت عدم دسترسی به توافق برجام وجود دارد؛ تورمی که رئیس دولت سیزدهم قول کاهش آن را داده، رکوردهای جدیدی را طی یک سال گذشته به ثبت رسانده است و تحریم های اقتصادی عملاً کشور را زمینگیر کرده است ولو اینکه شاید برخی ها این واقعیت را کتمان کنند.
امان الله قرائی؛ جامعه شناس:ساختار غلط باعث نابودی اقتصاد خواهد شد
امان الله قرائی؛ جامعه شناس درخصوص گرانی لوازم تحریر به خبرنگار ما گفت: به دلیل ساختار نادرست و غلط اقتصادی و سیاست زدگی در اقتصاد باعث شده تا آموزش و پرورش در این اقتصاد درگیر شده است.
وی در ادامه افزود:یکی از مهمترین ابزاری که در پیشرفت اقتصاد تاثیر دارد همین است که دانش اموزان پرورش دهیم و این دانش آموزان به وسایل صمعی و بصری نیاز دارند که به دلیل شرایط بد اقتصادی خرید وسایل لوازم تحریر برای دانش آموزان سخت خواهد بود و این گرانی می تواند باعث شود تا مشکلات بر این دانش آموزان نیز تاثیر بگذارد و یا باعث ترک تحصیل نمی یاز ئانش آموزان شود.
این جامعه شناس در ادامه اظهارداشت: این گرانی باعث می شود تا میلیون ها دانش آموز ترک تحصیل کنند یا اینکه با افت شدیدی تحصیلی رو به رو شوند در این مواقع دولت موظف است تا برای دانش آموزان لوازم تحریر را تهیه کند چرا که نیمی از مردم در حال حاضر نیاز به کمک معیشتی دارند و این یعنی حتی نمی توانند لوازم تحریر بخرند چرا که سرمایه گذاری برای دانش آموزان می تواند اقتصاد بیمار کشور را کمک کند.
امان الله قرائی مقدم درخصوص اینکه لوازم تحریر به کنار مدرم حتی نمی توانند لوازم خانگی بخرند گفت: مردم می توانند بدون مبل و میز و صندلی زندگی کنند اما دانش آموزان بدون لوازم تحریر نمی توانند درس بخوانند و این یعنی اقتصاد بیماری هلندی در اقتصاد خواهد ماند و هیچ گاه درست نخواهد شد.
▪️فرصت های بسیاری در پساتحریم وجود دارد که نباید آنها را نادیده گرفت
یک استاد دانشگاه با اشاره به لغو تحریم ها گفت: یکی از آثار رفع تحریم ها ورود حجم بالایی از سرمایه خارجی به کشور است که می تواند مثبت یا منفی باشد به این معنی که اگر سرمایه خارجی مثلاً در بخش خدمات یا صنایع مونتاژ وارد شود می تواند آسیب زا باشد؛ اما اگر در صنایع مولد به کار گرفته شود آثار مثبت خواهد داشت.
حسین راغفر ادامه داد: صرف نظر از منابعی که آزاد می شوند اجرای برجام ظرفیت قابل توجهی برای اقتصاد ایران در بر خواهد داشت، نکته مهمتر فرصت هایی است که فراهم می شوند و هزینه هایی که تاکنون وجود داشته و اکنون کم می شود.
وی افزود: ما در دوره تحریم مبالغ هنگفتی بابت هزینه فرصت پرداخت کردیم و هزینه های داد و ستد ما نیز افزایش یافته بود؛ اما با لغو تحریم ها می توانیم این هزینه ها را رفع کنیم لذا این ظرفیت جدیدی برای کاهش هزینه های تولید است که ادامه حیات بنگاههای تولیدی کشور را فراهم می کند که تاکنون مشکلات جدی در انتقال ارز داشته و انتخاب های آنها به چند کشور که فناوری های لازم را نداشتند محدود شده بود.
این کارشناس اقتصادی اظهار کرد: با لغو تحریم ها می توانیم نفت خود را به صورت مستقیم بفروشیم در حالی که پیش از این مجبور بودیم زیر قیمت بازار جهانی نفت خود را بفروشیم تا برای دور زدن تحریم ها توسط خریداران، جذابیت فراهم کرده باشیم لذا فرصت های بسیاری در پساتحریم وجود دارد که نمی توان آنها را نادیده گرفت.
راغفر تاکید کرد: از جمله دیگر ظرفیت ها افزایش تقاضا برای حضور سرمایه گذاران خارجی در کشور است که ظرفیت های صنعتی بسیار بزرگی دارند و می توانند منابع بزرگی برای سرمایه گذاری به کشور بیاورند.
وی بیان کرد: منتهی اینکه سرمایه گذاری خارجی در کشور به فرصت تبدیل می شوند یا تهدید بستگی دارد به اینکه دولت آمادگی های لازم برای استفاده از فرصت ها را فراهم کرده باشد یا خیر؛ لذا باید استراتژی توسعه صنعتی مناسبی داشت و به عنوان مثال صنعت خودروسازی که برای خارجی ها جذاب است باید مشخص شود در ازای واگذار کردن بازار ایران، آنها چه امتیازاتی به ما می دهند و سایر حوزه ها نیز بدین شکل پیش برود.
▪️بدون رفع تحریمها نمی توان شاهد تغییر مثبت در متغیرهای اقتصادی بود
چنانچه همگان بر موضوع تحریم های اقتصادی علیه ایران اشرافیت دارند اقتصاد کشورمان وابستگی شدیدی به فروش نفت و تامین نیازهای تولیدی و مصرفی از طریق دلارهای نفتی دارد و هر اتفاقی که برای صادرات نفت میافتد چه مثبت باشد و چه منفی، با سرعت زیادی بر وضعیت متغیرهای اقتصادی و سطح رفاه خانوارها تاثیر مثبت یا منفی میگذارد.
از سال ۹۲ که تحریم های شدیدی علیه کشورمان اعمال شد شاهد افزایش نرخ تورم بودیم، نرخ تورم خود به تنهایی گواه کاهش قدرت خرید مردم و ریزش طبقه متوسط به زیرخط فقر است لذا بررسیها نیز نشان میدهد که تحریمهای یاد شده در سالهای پس از انقلاب بیسابقه بود و حتی در دوره جنگ نیز شاهد چنین تحریمهایی در اقتصاد کشور نبودهایم.
زمانی که قادر به فروش نفت نباشیم و نتوانیم مواد اولیه مورد نیاز کشور را وارد کنیم صنایع و واحدهای اقتصادی دچار رکود میشود و رکود این واحدهای تولیدی باعث اخراج نیروهای کار، افزایش نرخ بیکاری و توزیع فقر در جامعه میشود، این رویه اما در چند سال اخیر نیز تداوم داشته و حتی روی کار آمدن دولت سیزدهم نیز تاثیری در بهبود وضعیت معیشتی مردم ایجاد نکرده است.
واقعیت این است که اقتصاد ایران کماکان زیر سایه تحریم قرار دارد و مادامی که تحریمها ادامه داشته باشد و دست ایران از دلارهای نفتی کوتاه بماند روند فعلی ادامه پیدا میکند و شاهد تعمیق فقر در جامعه خواهیم بود، دولت سیزدهم نیز تاکنون اقدامی در راستای حل تنشهای بینالمللی نکرده است و از آنجا که مذاکرات هنوز به نتیجه نرسیده نمیتوانیم انتظار داشته باشیم بدون رفع تحریمها شاهد تغییر مثبتی در متغیرهای اقتصادی کشور باشیم.
با فرض اینکه تحریمها برداشته شود به شرط آنکه تحولات اساسی و ریشهای در ساختارهای ضدتولید و ضدتوسعه توسط حاکمیت و دولت و هم تصمیمگیران نظام انجام شود میتوان امیدوار بود که در میانمدت و بلندمدت تحول مثبتی در اقتصاد اتفاق بیفتد، اما در دولت کنونی آن نگرشی که بتواند باعث ایجاد تحولات اساسی در اقتصاد شود دیده نمیشود؛ بنابراین بعید به نظر میرسد که حتی بعد از رفع تحریمها و حل مسئله FATF بهبود چندانی در اقتصاد ایران اتفاق بیفتد و تنها باید امیدوار باشیم که وضعیت اقتصاد بدتر از شرایط فعلی نشود!
Friday, 26 April , 2024