بازار کار ایران، بسیار نامهربان است. آمار‌ها نشان می‌دهند که تنها حدود ۴۰ درصد از ایرانی‌هایی که در سن کار هستند و می‌توانند کار کنند، عملاً فعالیت اقتصادی دارند و ۶۰ درصدِ بقیه، از منظر اقتصادی «وابسته» به حساب می‌آیند. این نسبت در کشوری مانند ویتنام ۷۶ درصد به ۲۴ درصد است، به این معنی که «نرخ مشارکت اقتصادی» در ویتنام، ۷۶ درصد است و این کسر از جمعیتِ قادر به کار، در بازار کار حضور دارند.

مونا ربیعیان / ظاهراً مشکلِ پیدا کردنِ شغل مناسب و حتی تولید در ایران و بستنِ دروازه‌های صادرات، تمام ماجرا نیست. مسعود نیلی، مشاور اقتصادی سابق حسن روحانی که یکی از مشهورترین اقتصاددانان ایرانی هم هست، در سال ۱۳۹۶ و پس از اعتراضات دی ماه آن سال، به پدیده‌ای در اقتصاد ایران اشاره کرد که شاید تا پیش از آن در اقتصاد ما رخ نداده بود: پدیده «شاغلان فقیر».

مسعود نیلی در آن زمان گفته بود: «ما در کشورمان ۲۴ میلیون خانوار و ۳ میلیون بیکار داریم. حدود ۳۵ تا ۳۸ درصد دهک‌های فقیر جامعه ما را افراد شاغل تشکیل می‌دهند؛ بنابراین نتیجه می‌گیریم که برای رفع فقر، علاوه بر اینکه باید برای بیکاران شغل ایجاد کنیم، باید درآمد شاغلان را هم افزایش دهیم و بعد به فکر بازنشستگان باشیم.»

کلیت ماجرا تقریباً ساده است: شاغلانی که گاه حتی بیش از یک شغل هم دارند، نمی‌توانند درآمد کافی برای زندگی خود و زندگی شان تامین کنند و طبیعی است که این موضوع برای کسانی که شغلی ندارند (و آمار‌ها نشان می‌دهند تعدادشان در ایران بسیار بالا است) حتی بدتر هم هست.

وقتی اقتصادی نتواند حتی برای شاغلانِ خود رفاه به همراه بیاورد، کیکِ اقتصاد یا اندازه اقتصاد رشد نمی‌کند و این یعنی با افزایش جمعیت، ثروتِ موجود باید بین افراد بیشتری تقسیم شود. این همان اتفاقی است که برای اقتصاد ایران رخ داده است و ما را وارد «تله فقر» کرده است.

گرانی ادامه خواهد داشت

مرتضی افقه؛ کارشناس اقتصادی درخصوص وضعیت اصلاح قیمت ها یا همان گرانی به خبرنگار ما گفت: متاسفانه اقتصاددان‌های اقتصاد ندان وارد گود شده اند و اسم افزایش قیمت را اصلاح گذاشتند این اسم به نوعی اسم رمزی است که برای گرانی در نظر گرفته شده است و مردم هم براساس اسم اصلاح قیمت ها سکوت میکنند.

وی در ادامه افزود: این گرانی ها براساس بی کفایتی مدیران است و مردم باید هزینه بالا بابت تولید بی کیفیت پرداخت کنند و اسامی که اسم رمز هستند لوس شده است و اگر اینگونه مدیریت پیش برود هزینه بالاتری باید پرداخت کنیم و این به دلیل مدیریت پزشکیان نیست و به دلیل تحریم ها این گرانی ها بیشتر خواهد شد و تاوقتی که مشل تحریم ها حل نشود این مشکلات ادامه خواهد داشت و مردم هزینه بی کیفیت ها را از جیب پرداخت خواهند کرد. 

این کارشناس اقتصادی در ادامه اظهارداشت: با وجود ترامپ و تیمش ایران برای برطرف شدن تحریم ها باید باج بیشتر از انرژی هسته ای پرداخت کند مثل اینکه ایران موشک راکنار بگذارد و این هم خط قرمز ایران است و فکر نکنم که این باج را برای رفع تحریم ها پرداخت کند بنابراین سال آینده گرانی بیشتر خواهد شد و حتی می توان گفت مردم هزینه کالاهای بی کیفیت را بیشتر از هزنیه تمام شده پرداخت خواهند کرد.