هفته گذشته طرحی در مجلس مطرح شد براساس اینکه تهاتر نفتی با کشورها صورت بگیرد در صورتی که اگر تحریم ها برداشته شود یا اف ای تی اف تایید شود می توان همانند گذشته نفت ایران را به فروش برسانند.

مونا ربیعیان/ در واقع مشکل اصلی این روش این است که قدرت انتخاب کشور در خرید کالا به‌ شدت کاهش می‌یابد و مجبوریم هر کالایی را که مشتری نفت ایران تمایل دارد، از آن خریداری کنیم و اگر قدرت انتخاب در نوع کالا داشته باشیم، اما قطعا قدرت انتخاب چندانی درباره کیفیت کالا نخواهیم داشت. ضمن اینکه غالبا از این طریق، می‌توان کالاهای مصرفی خریداری کرد؛ نه کالاهای سرمایه‌ای، به همین دلیل است که تهاتر نفت با کالا را روشی موقت و نه چندان مطلوب می‌دانند.

اگر قرار باشد دستگاه‌های دیگر در خرید و فروش نفت سهیم شوند تا تهاتر کنند و از این طریق کمبود بودجه خود را رفع کنند، همان اتفاقات ناگوار دوره احمدی‌نژاد رخ می‌دهد که حاصلش یا ظهور بابک زنجانی‌هاست، یا تخلفاتی همچون آنچه در خرید نفت توسط نیروی انتظامی و سایر دستگاه‌ها در آن دوره صورت گرفت.

صنعت نفت کشور برای افزایش تولید یا حتی برای حفظ ظرفیت تولید، نیازمند سرمایه‌گذاری کلانی است و این سرمایه‌گذاری نه با تهاتر نفت حاصل می‌شود و نه با تامین مالی داخلی که پاسخگوی نیاز پروژه‌ها نیست. صنعت نفت نیازمند جذب سرمایه‌گذاری و تکنولوژی است که صرفا با لغو تحریم‌ها و بهبود قالب‌های قراردادی امکانپذیر می‌شود. تهاتر نفت، روشی موقت و البته نامطمئن و ناکافی صرفا برای گذران امور است که هیچ چشم‌انداز روشنی برای آینده صنعت نفت و به تبع آن اقتصاد کشور ترسیم نخواهد کرد.

تهاتر نفتی در شرایط امروزی پاسخگو نیست

محمدغرضی؛ وزیر سابق نفت درخصوص طرح تهاتر نفت با کالا که مجلس اعلام کرده بود به خبرنگارما گفت: تهاتر نفت  وقتی مفید خواهد بود که بازار نفت شعله ور باشد و مشتری وجود داشته باشد اما امروزه نفت ایران مشتری زیادی ندارد و با فروش یک تا سه ماه بازار نفت اشباع می شود و در این شرایط تهاتر جوابگو نخواهد بود.

وی در یک مثال از دهه ۶۰ و وضعیت نفتی آن زمان گفت: در دهه ۶۰ زمانی که بنده وزیر نفت بودم روی ۶۰ میلیون بشکه در روز نیاز فروش بود در صورتی که تولید نفت ۵۵ میلیون بشکه بود تهاتر در آن زمان معنی داشت چرا که ظرفیت و نیاز جهانی بیشتر از تولید بود اما امروز ۱۱۱ میلیون بشکه تولید می شود اما ۱۰۰ میلیون بشکه نیاز جامعه است بنابراین تهاتر در این شرایط نمی تواند پاسخگو باشد حتی اگر زیر قیمت بازار جهانی هم به فروش برسد تهاتر جوابگو نخواهد بود.

امروزه نفت ایران زیر قیمت اوپک به فروش می رسد

وزیر سابق نفت در بخش دیگر مصاحبه خود از سودی که شرکت های واسطه فروش نفت به دست می آورند گفت: در این میان برخی شرکت ها هستند که واسطه فروش نفت می باشند که زیر قیمت بازار جهانی نفت را مبادله می کنند و سود هنگفتی به دست می آورند چرا که فروشنده محتاج فروش است و مجبور است که هر قیمتی که خریدار اعلام می کند بدهد در دهه ۶۰ نفت ایران از قیمت اوپک بیشتر به فروش می رسید اما امروزه نفت ایران زیر قیمت اوپک به فروش می رسد و این خطر ناک می باشد.

وی در ادامه بیان کرد: ایران یکی از ثروتمند ترین کشورها از لحاظ نفت و گاز در دنیا است ولی در بازار جهانی  تقریبا شکست خورده است و سیاست های جهانی که ایران در پیش گرفته است با مشکل رو به رو است چرا که در حال حاضر سپاه مسول فروش نفت در ایران است و با توجه به تحریم هایی که آمریکا ایران را کرده ۵ الی ۶ شرکت فروش نفت ایران به دلیل تحریم ها نمی توانند در جهان فعالیت داشته باشندبنابراین تهاتر هم نیم توانند انجام دهند.

محمدغرضی در پایان مصاحبه خود درباره عدم استفاده از درآمدهای نفتی در کشور گفت: در حال حاضر ایران نتوانسته رقابتی در جهان داشته باشد و بیشترین مصرف نفت و گاز در داخل است نکته این است که دولت های گذشته که سالانه ۶۰۰ میلیارد دلار درآمد داشتند به مردم هیچ کمکی نکرده اند حتی پس انداز هم برای زمانی که تحریم شدیم نداشته ایم زمان احمدی نژاد دلار از ۹۰۰ به ۳۰۰۰ هزار تومان رسید اما نفت با همان قیمت به فروش می رسید و در زمان روحنی دلا به ۲۶ هزار تومان رسید یعنی بازار ارز دائم در حال تشنج بوده است اما بازار نفت با قیمت پایین به فروش می رسید و این می تواند فقر را بیشتر کند نکته اسن است که سیاست های اشتباه نفتی در بازار وجود دارد و اینکه ماجرای تهاتر هم همانند فروش نفت به نتیجه نخواهد رسید.