این روزها مهم ترین دغدغه مردم کشور مسأله گرانی های کالاهای مورد نیاز است. هر چند با تغییر برخی معادلات در زمینه سیاست خارجی و وعده هایی که دولت ومجلس برای بهبود وضعیت معیشتی مردم می دهد مردم نسبت به گذشته امیدواری بیشتری دارند اما این امیدواری تا زمانی که تأثیر مستقیم و ملموس روی زندگی معیشتی مردم نداشته باشد پایدار نخواهد بود. سیستم اقتصادی که روی خام فروشی و مناسبات رانتی استوار باشد از یک طرف اندازه اقتصاد را کوچک تر می کند و از سوی دیگر جایگاه نسبی اقتصاد ایران را در نظام جهانی با سقوط همراه می کند. مسأله حیاتی این است که یک فقر فراگیر و گسترده را در کشور اجتناب ناپذیر می کند.

مونا ربیعیان /در شرایطی که اقتصاد کشور در وضعیت رانت خواری،خام فروشی و فقرزا قرار داشت شوک تحریم های خارجی نیز شکنندگی های گذشته را تشدید کرده است. گزارش های رسمی وزارت کار بیانگر این است که در اثر بروز موج تحریم ها پنج میلیون نفر به تعداد فقرای کشور افزوده شده است. از سوی دیگربحران های اقتصادی به صورت مستقیم روی افزایش آمار طلاق و خودکشی در کشور تأثیرگذار بوده و میزان طلاق و خودکشی را بیشتر از گذشته کرده است.افزایش طلاق و خودکشی نیز پیامدهای اجتماعی و اقتصادی خاص خود را به همراه آورده است.

افزایش قیمت مواد غذایی رکورد زد

بررسی جداول آماری مرکز آمار نشان می‌دهد ‌لبنیات مرزهای گرانی را جابه‌جا کرده و رکوردهای جدیدی را ثبت کرده است، در این گروه که کره، شیر، ماست‌، پنیر و غیره جای گرفته است، افزایش‌هایی از ۶۸ تا ۱۰۸ درصد را ثبت کرده اند.‌کره پاستوریزه حیوانی نسبت به سال گذشته ۱۰۸ درصد رشد قیمت داشته که تنها در ماه شهریور افزایش ۵ درصدی را ثبت کرده است، کره ۱۰۰ گرمی که در شهریور سال گذشته ۵۴۵۰ تومان بوده اکنون به ۱۱۳۰۰ تومان افزایش داشته است.همچنین شیر پاستوریزه و ماست و پنیر هم افزایش هایی به ترتیب ۶۹ ،۷۶ و ۶۸ درصد را ثبت کرده اند، سرانه مصرف شیر در کشور حدود ۸۰ کیلوگرم و نصف میانگین جهانی است، البته کشورهای اروپایی هستند که سرانه مصرف شیر تا ۶۰۰ کیلو هم دارند یعنی سرانه آنها ۷.۵ برابر ما است، هر چه قیمت ها بیشتر شود روی سرانه مصرف فشار می آورد که به اعتقاد کارشناسان افزایش های اخیر روی سرانه مصرف لبنیات کشور تاثیر منفی گذاشته است. بر اساس اطلاعات مرکز آمار در یک سال اخیر گرانی‌های عجیب و غریب در صیفی جات ثبت شده است به طوری که گوجه فرنگی رشد قیمت ۱۲۲ درصدی، پیاز ۱۰۲ درصد، سیب زمینی ۶۸ درصدی و رب گوجه ۳۹ درصدی را ثبت کرده است.در این میان حبوبات،و میوه ها و دیگر اقلام هم گرانی زیادی را دیده‌اند به طوری که‌ شکر ۷۲ درصد، چای خارجی ۶۱ درصد، سیب ۴۶ د رصد، موز ۲۷ درصد،لوبیا چیتی ۶۴ درصد و عدس ۵۴.۷ درصد رشد قیمت داشته است.

داریوش قنبری: شیوه فروش لارتاری برای کالاهای تولید نشده

داریوش قنبری، نماینده سابق مجلس درخصوص عدم کنترل قیمت ها توسط دولت ها به خبرنگار ما گفت: در ارتباط با گرانی ها باید گفت این عرضه و تقاضا است که قیمت ها را تعیین می کند نه دولت ها و نظارت چرا که بازار به عرضه واکنش نشان می دد .

وی در ادامه اظهارداشت: اقتصاد دستوری نیست و با دستور نمی توان بازار را کنترل کرد و این راهکار می تواند برای اقتصاد مشکل زا نیست باشد چرا اینگونه برخورد ها می تواند رانت زا نیز باشد مانند خودرو که به شیوه لاتاری که هیچ جای دنیا استفاده نمی شود و معنایی ندارد استفاده می کنیم و این گونه زیان های انباشه خودروسازان جبران خواخد شد و اگر به خواهیم صریح صحبت کنیم ضرر خودروسازان را با این روش از جیب مردم پرداخت خواهیم کرد.

این نماینده سابق درخصوص انگیزه رد تولید نیز گفت: وقتی قیمت گذاری دستوری باشد انگیزه تولید را از کارخانه دار خواهیم گرفت چرا که کارخانه دار ضرر می کند و سرمایه گذار هم استقبالی برای اینکه سرمایه گذاری کند نخواهد داشت بنابراین کارخانه های تولیدی را از دست خواهیم دادو کارگران نیز بیکار خواهند شد بهترین راهکار این است گه افزایش قیمت ها صورت گیرد.

داریوش قنبری در پایان اظهارداشت:  در مجموع این عرضه و تقاضا است که تعیین کننده برای قیمت ها می باشد نه دولت ها هرچقدر هم دستوری عمل کنیم بازهم افزایش قیمت ها صورت خواهد گرفت راهکار مقابله سرمایه گذاری در بخش های تولیدی است و یا اینکه دولت ها دخالتی بر بازار نداشته باشند و بازار رویه اقتصادی خود را دنبال کند

گرفتاری های مهار تورم

بودجه سال۱۴۰۰ کسری قابل توجهی داشت و تورم سنگینی به وجود آورد اما آقای رئیسی قول داده که تورم را کاهش دهد. پس سازمان برنامه و بودجه باید بودجه‌ای بدهد که تا حد ممکن کسری بودجه سال آینده را کاهش دهد و بودجه را تراز کند.اولین کار میرکاظمی، در سازمان برنامه و بودجه این است که با وزارتخانه‌ها چانه‌زنی کند. در وزارت نیرو که این امکان وجود ندارد چرا که کشور با بحران آب و کمبود برق مواجه است.در وزارت راه هم دست میرکاظمی بسته است چرا که آقای رئیسی قول ساخت یک میلیون مسکن را داده اما منابع آن قرار است از کجا تامین شود؟چانه‌زنی بعدی با وزارت صمت است اما این وزارتخانه ناچار است در قدم اول واردات کالاهای اساسی را در اولویت خود قرار دهد تا از ذخایر جو، گوشت، مرغ، برنج و … مردم مطمئن شود.رئیسی قول داده که قیمت اقلام اساسی مردم با دلار بالا و پایین نشود اما قیمت دلار همچنان در نوسان قرار دارد.پس برای مدیریت قیمت کالاهای اساسی نمی‌توان بودجه این وزارتخانه را دست زد.در وزارت آموزش و پرورش هم بخش زیادی از مصارف بودجه مربوط به حقوق معلمان است و این وزارتخانه نمی‌خواهد معیشت معلمان زیر فشار قرار بگیرد. از بقیه وزارتخانه‌ها هم بگذریم چون ماجرا همین است.