این روند موجب شد تا وابستگی مردم به دلار سیر صعودی به خود بگیرد تا جایی که مقام معظم رهبری نسبت به این وضعیت هشدار داده و در صحبت‌های خود بارها به جدایی دلار از اقتصاد و خروج حاکمیت دلار از اقتصاد کشور تاکید کنند.

سرمایه گذاری در تولید باید جذاب شود

مهدی آزادواری، کارشناس اقتصادی درخصوص آثار کمرنگ شدن دلار در اقتصاد ایران گفت: کمرنگ شدن دلار به سرعت اثری بر اقتصاد ندارد اما تثبیت قیمت دلار و تک نرخی شدن و همچنین جلوگیری از تصمیمات زود هنگام و اینکه مردم و تجار بدانند که وضعیت دلار طی یک سال آینده چگونه است که برنامه ریزی کنند.

وی در ادامه افزود: ارائه تصمیماتی که باعث می‌شود تجار و مردم از آینده قیمت دلار خبر نداشته باشند این می‌تواند اثر گذار روی اقتصاد باشد و هر تصمیم که آینده دلار را برهم می‌زند باید کنار گذاشته شود.

این کارشناس اقتصادی در ادامه افزود: روابط ایران با کشورهای همسایه و از تجارت با همسایگان استفاده می‌کنیم و ین را تقویت می‌کنیم این تصمیمات نمی‌تواند تأثیری بر اقتصاد نخواهد داشت دلار ارزی هست که در دنیا مطرح بوده است و نمی‌توان با سرعت و همکاری دیگر کشورها و با معرفی پول‌های دیگر دلار را کنار گذاشت این اتفاقات به مرور قابل حل است.

وی در ادامه بیان کرد: همین هجوم مردم برای خرید دلار می‌تواند تعادل بازار را برهم بزند و نوسان قیمت دلار را تشدید کند و متضرر نهایی در اصل مردم و سرمایه گذاران خرد هستند اما چه کسی باید این موضوع را مدیریت کند؟ سیاست‌های بانک مرکزی است که می‌تواند تضمینی بدهد به ثبات و از بین رفتن ابهام دلار نه تنها برای مردم بلکه برای تجار چرا که تجار هم نمی‌دانند که با چه قیمت دلاری برنامه ریزی کنند و تجار فعال نرخ ارز خیلی مهم است که نرخ ارز باید تصویب شود و این موضوع باید مرتفع شود.

مهدی آزادواری در ادامه از سیاست‌های ارزی گفت: سیاستی که نشان در که فسادی دیگر د ر نرخ ارز وجود ندارد و هرگونه نوسان و چند نرخی بودن قیمت دلار باعث ایجاد رانت برای عده‌ای می‌شود که آگاه هستند و متضرر اصلی مردم و سرمایه گذاران خرد هستند و دولت با جلوگیری از ابهامات می‌تواند جلوی رانت ایجاد شده را بگیرد.

وی در پایان بیان کرد: این راهکار می‌تواند باعث شود تا مردم دلار را دیگر به عنوان یک کالای سرمایه گذاری نگاه نکنند و وقتی که دلار به عنوان یک کالای سرمایه گذاری مطرح نشود می‌توان گفت که نقش دلار در تجارت کمرنگ شده است و نوسانی هم نخواهد داشت اما زمانی این اتفاق رخ می‌دهد که نگاه‌ها به سمت تولید باشد ما هرچه نگاه و مشوق هایمان به سمت تولید پیش رود اقتصاد کلان ارتقا پیدا خواهد کرد و مردم نگاه ویژه ای به سرمایه گذاری‌های دیگری داشته باشند نه دلار که باعث بی ثباتی و نابودی اقتصاد است به طور مثال سرمایه گذاری در بورس می‌تواند کمکی باشد برای سرمایه گذاری بلند مدت و حفظ سرمایه و اگر سرمایه گذاری ها در بخش‌های دیگر معطوف شود می‌توان گفت که دلار در اقتصاد کمرنگ است.

رشد صادرات غیر نفتی در گرو حذف دلار از تجارت

علی عبدی زاده، تحلیلگر اقتصادی در خصوص کمرنگ شدن دلار در اقتصاد ایران گفت: بحث کمرنگ شدن دلار تنها مربوط به ایران نیست بلکه کشورهای دیگر همانند چین، روسیه و کشورهای حاشیه خلیج فارس به سمت حذف دلار حرکت کرده اند البته نباید این که دلار ۴۲ درصد تجارت جهانی را پوشش می‌دهد را نادیده گرفت از سوی دیگر سلطه گری دلار باعث شده تا آمریکا کشورهای زیادی را تحریم کند و تجارت کشورها را با اهداف سیاسی پیوند بزند.

وی در ادامه افزود: کمرنگ کردن دلار در تجارت سال‌های زیادی است که در دستورکار قرار گرفته بود و با توجه به پیمان‌های دوجانبه ای که در این مدت بسته شده می‌توان به راحتی این کار را انجام داد و تبادلات به سمت حذف دلار حرکت کند.

علی عبدی زاده در ادامه از حذف دلار طی سال‌های آینده گفت: برنامه کمرنگ شدن دلار باعث می‌شود طی سال‌های آتی دلار از مبادلات تجاری حذف شود.

وی در ادامه افزود: در سال ۱۴۰۰ حدود ۳۵ میلیارد دلار صادرات غیر نفتی و در آخرین آمار اعلامی تجارت بیش از ۵۲ هزار میلیارد دلار صادرات غیر نفتی در سال ۱۴۰۱ وجود داشت که باید دید که ارز این مبادلات به چرخه اقتصاد بازگشته یا خیر؟ با توجه به اینکه دولت سیزدهم رویکر متفاوتی نسبت به عملکرد تجار با دلار داشته است و به دنبال حذف آن با کشورهای همسایه و حاشیه خلیج فارس پیمان‌هایی را بسته که به جای دلار از سایر ارزها استفاده کند.

این تحلیلگر اقتصادی درخصوص تنش‌های ایجاد شده از سوی آمریکا نسبت به جنگ روسیه و اوکراین که باعث برهم ریختگی بازار دلار شد گفت: در جنگ روسیه و اوکراین آمریکا از سلطه گری دلار استفاده کرد و با تحریم‌های نفتی و غیر نفتی روسیه باعث تنش‌های زیادی شد اما با وجود پیمان‌های چند جنبه روسیه توانست دلار را از مبادلات اقتصادی خود حذف کند و این امر می‌تواند برای ایران نیز یک راهکار مناسب برای کمرنگ کردن دلار در اقتصاد باشد.

وی در ادامه راهکار برای حذف دلار را اینگونه بیان کرد: پیمان‌های چند جانبه با کشورهای همسایه و خلیج فارس از یک سو و از سوی دیگر پیمان‌هایی مانند اوراسیا و شانگهای می توند سلطه گری دلار را در آسیا ازبین ببرد و حتی تأثیر مثبتی در سال‌های آینده بر روی اقتصاد داشته باشد.

این تحلیلگر اقتصادی در پایان بیان کرد: کمرنگ شدن و حذف دلار از اقتصاد ایران می‌تواند شرطی بودن اقتصاد را رفع کرده و تاب آوری اقتصادی را نیز افزایش دهد.

تهاتر کالا به کالا راهکاری برای کمرنگ شدن دلار در اقتصاد

مرتضی تمدن، کارشناس اقتصادی درخصوص کمرنگ شدن دلار در اقتصاد گفت: موضوع دلار در مناسبات اقتصادی تأثیر بسزایی دارد و یک موضوع دوجانبه است که باتوجه به توافق طرفین صورت می‌گیرد و می‌تواند وابستگی نظام اقتصادی راه نیز کاهش دهد.

وی در ادامه بیان کرد: در زمان اجرا باید طرف تجاری هم بپذیرد که با دلار معامله نکند و یک ارز را به عنوان ارز جایگزین برای داد و ستد انتخاب کند با توجه اینکه سوئیفت پول ایران را بلاک می‌کند برای مبادله ایران باید به جای ارز و تبادل ارزی مشکلات تحریم را اول بردارد تا ریسک ارز جایگزینی را نداشته باشد.

مرتضی تمدن در ادامه گفت: ایران تلفیقی از تحریم‌های داخلی و خارجی است که باید اول آنها را برطرف کند و بعد با کشورهای هم پیمان و جهان درباره جایگزینی دلار به توافق برسد مسائل اقتصادی ایران به دلار بستگی ندارد.

این کارشناس اقتصادی در پایان راهکارهای کمرنگ شدن دلار را اعلام کرد: یکی از روش‌ها تبادلات اقتصادی مانند تهاتر کالا با کالا است که این امر می‌تواند وابستگی ارزی را کاهش داد و از سوی دیگر واردات کالای ضروری را منوط به صادرات کند. روش بعدی می‌تواند این باشد که کشورهایی که قدرت دارند بپذیرند که دلار را حذف کنند و ارز جایگزین را اعلام کنند اما با کشورهای ضعیف یا تحریم شده نمی‌توان این کار را انجام داد باید بپذیریم که ارز معرفی شده باید از کشوری باشد که ارزش دلاری داشته باشد. این راهکارها می‌تواند باعث شود تا هم تحریم‌ها را دور بزنیم و هم دلار را در تجارت کمرنگ کنیم.