راه‌آهن میانه- بستان آباد به طول ۱۳۲ کیلومتر بخشی از خط میانه به تبریز است که از ایستگاه موجود راه آهن میانه شروع شده و با گذر از مسیری کوهستانی از شهرهای ترکمانچای و تیکمه داش عبور کرده و به ایستگاه راه آهن بستان‌آباد متصل می‌شود. مسئولان شرکت ساخت و توسعه زیربناهای کشور می‌گویند این خط آهن، نقطه اتصال استان آذربایجان شرقی از مسیر میانبر و جدید به شبکه ریلی محسوب می‌شود. اما کارشناسان معتقد هستند که این خط ریلی صرفه اقتصادی ندارد.

در این پروژه ریلی ۸۴.۵ هزار اصله تراورس و ۲۶ عدد سوزن استفاده شده و دارای ۲۲ دستگاه تقاطع و ۲ دستگاه تونل و گالری به طول ۲ هزار و ۹۳۰ متر است.

مساحت زمین ایستگاه راه آهن خاوران ۲۳۰ هزار متر مربع و مساحت کل ساختمان ها ۹ هزار متر مربع است. مساحت ساختمان اصلی نیز ۳.۶ هزار متر مربع اعلام شده است.

راه آهن بستان آباد – خاوران مسافت ریلی میان تهران و تبریز را ۱۱۴ کیلومتر و زمان سفر را ۴ ساعت کاهش می دهد.

تمامی ریل به کار رفته در این مسیر و تراورس ها تولید داخل است به نحوی که می توان گفت این پروژه موجب شکستن سدهای بسیاری برای رسیدن به خودکفایی در ساخت خطوط ریلی کشور است.

طراحی مسیر و نوع اجرای تونل ها و گالری ها به نحوی است که امکان برقی شدن مسیر وجود دارد.

پیش بینی جانمایی و امکان احداث ایستگاه مشترک در خاوران با قطار درون شهری از دیگر امکانات این مسیر ریلی است که باز هم برای اولین بار در حین احداث این موضوع مورد توجه قرار گرفته و لحاظ شده است.

ریل بستان آباد صرفه اقتصادی ندارد اما بستر بین المللی است

علی ضیایی، کارشناس حمل و نقل درخصوص خط ریلی بستان گفت: این مسیر از زمان گذشته بوده است و این راه ریلی برای نزدیک شدن راه است اما باید دید این خط ریلی به صرفه است یا خیر.

وی در ادامه افزود: محور ریلی غرب کشور دارای اهمیت اگر ترانزیت را در نظر بگیریم کریدور شرق به غرب و کریدور شمال به جنوب را تقویت کنیم به صرفه تر خواهد بود چرا که این پروژه هزینه سنگینی را دارد و صرفه اقتصادی ندارد. از سوی دیگر این خط ریلی یک خط مسافربری است و هنوز آماده حمل کالا نیست.

این کارشناس حمل و نقل افزود: برای این خط ریلی ۲۲ سال طول کشیده است و این همه سال طول کشیدن برای راه اندازی یک خط ریلی منطقی نیست در حال حاضر نیز حدود ۲۷ کیلومتر از این خط ریلی مانده است که حدود ۴ همت (۳۰۰ میلیون دلار) هزینه دارد و این پول را دولت می‌تواند برای پروژه‌های اولویت دار بگذارد و کریدورهایی سهل وصول وجود دارد مانند کریدور شمال به جنوب که بسترهای اقتصادی- سیاسی آن آماده است و می‌توان آن را ارتقا داد؛ چین و اروپا از ایران عبور نمی‌کنند که برای ما این کریدور اهمیت داشته باشد.

وی در ادامه بیان کرد: این هزینه را می‌توان برای کریدورهایی منتهی به چابهار هزینه کرد چرا که حداقل راه ترانزیتی بندر چابهار آمادهاست از سوی دیگر محور سرخس – بافق را می‌توان به روز کرد تا از ترافیک‌های ترانزیتی جلوگیری کرد در حال حاضر این خط ریلی ظرفیت بالایی دارد اما به دلیل کهن بودن ترافیک بالایی دارد که با هزینه ساخت بستان آباد می‌توان این خط ریلی را به روز کرد.

علی ضیایی در ادامه افزود: برای راه اندازی این خط ریلی نیاز به بستر سازی اقتصادی و سیاسی است اما پروژه‌های قدیمی همانند کریدور شرق به غرب و خط شمال به جنوب نیازی به بستر سازی نیست چرا که بسترها آماده است و ۳۰۰ میلیون دلار بهتر است که صرف پروژه‌های اولویت دار شود با این حال این پروژه آغاز شده است.