تمامی حکومتها در معرض فساد قرار دارند. لذا تدبیر و سازوکار مواجهه حکومتها با پدیده فساد حائز اهمیت است. همه حکومتها انگیره و توان لازم برای مبارزه با فساد را ندارند. برخی نیز به برخورد سطحی با این پدیده اکتفا می کنند.

مونا رمضانپور/جامعه پیش از حکومت امیرالمومنین با وجود داشتن درآمد سرشار از ناحیه فتوحات, اما شکاف طبقاتی گسترده و  فقر شدید گروههایی از مردم را تجربه می کرد. حضرت در خطبه سوم نهج البلاغه این نکته را بیان کرده, تعهد در مقابل نابرابری گسترده و فقر شدید را از جمله عوامل پذیرش حکومت ذکر کرده است.

این پرسش مطرح است که چرا جامعه ای با وجود درآمد فراوان, به فقر و شکاف گسترده دچار شده است. علت را باید در فساد گسترده حکومت و عدم اراده برای مبارزه با فساد جستجو کرد.

به راحتی نباید از فساد گذشت

حجت الاسلام دکترسید مهدی رفیعی راد درخصوص چالش های فساد درکشور به خبرنگار ما گفت: رهبر معظم انقلاب در تاریخ ۱۹/۱۰/۱۳۸۰ که فرمودند امروز یکی از مهمترین مسائل ما مبارزه با فساد است این را همه مسوولان کشور بفهمند. استحضار دارید که فعل امر است یعنی یک تکلیف عمومی برای یک رجل سیاسی کشور است که باید بفهمند یعنی این چیزی نیست که کسی از کنارش به راحتی عبور کند و بی توجهی کند این درباب اهمیت فساد است.

وی در ادامه افزود: ریشه فساد کجا است عبارتند از امکان وجود فساد باشد اما این امکان در زمینه اقتصادی وجود داشته باشد اینجاست که فساد به وجود می آید اینکه امکان فساد باشد یا نباشد همیشه امکان فساد است من درباب چالش های اساسی  مبارزه با فساد عوامل و ایجاد فساد را عرض کنم که فساد اساسا در هشت موضوع شناسایی می شود که در قرارگاه شناخته شده است این هشت موضوع را داریم.

حجت الاسلام دکترسید مهدی رفیعی راد در ادامه چالش های فساد را اینگونه بیان کرد: ۱٫تعارض به منافع: جایی که تعارض وجود داشته باشد فساد وجود دارد. ۲٫ عدم شفافیت است: عدم شفافیت در دو زیر موضوع  حاکمیت برای حاکمیت  برای مثال بحث امور مالیاتی بانکی، گمرکی و… نظارتی که وجود ندارد و شفافیت حاکمیت برای مردم شفافیت در حاکمیت برای مردم حقوق های نجومی و صدور مجوز است شفافیت وجود ندارد و این عوامل باعث بی اعتمادی می شود. ۳٫فقدان نظارت موثر: بعضی جا ها نظارت است اما موثر نیست  نظارت خود کنترلی و نظارت مردمی نظارت مردمی باید بهره مند شد .۴٫متناسب نبودن وظایف و اختیارات دستگاه ها و عدم مسئولیت پذیری آنهاست مثلا سازمان نظام پزشکی حق تعرفه را مشخص می کند یعنی خودش به خودش اختیار در نظر گرفته که برای خودش منفعت تعریف کند که این خلاف است. اتاق بازرگانی کارت

بازرگانی صادر می کند یا بانک های ما امکان خلق پول دارند. ۵٫ضعف در قانون نویسی است قانون باید پیش بینی پذیر باشد اتفاقاتی رخ می دهد اساس قانون برای انضباط جامعه است قانون باید تغییرات را پوشش دهد و مانع حرکت در جامعه نباشد.۶٫فقدان شیوه نامه ها ورویه ها است حوزه مجوز ها و استعلامات وقتی شیوه نامه ها استاندارد نباشد متناسب با خدمات نباشد باعث می شود ادم های زیاده خواه و آدم هایی که برایشان حلال و حرام مهم نباشد ورود کنند و آنجا را به یک فرصت فساد تبدیل کنند. ۷٫بحث قضایی است: مجازات و فرایند بازدارنده نیست همش تقصیر قوه قضاییه نیست قوه قضاییه براسا س قوانین مواجه می شود.۸٫ وجود فرآیند های عاداتی که دوستان معتقد هستند سنتی بنده اعتقاد دارم سنت حسن است و سیه ،سنت حسنه  خیلی بحث خوبی است فرآیندی که در ادارات انجام می شود و عادات بد ما هست دلیل به وجودامدن فساد است. این عوامل ایجاد فساد است. چالش های فساد این موضوعات هستند که اگر رفع شود و به آن پرداخته شود میتواند در مبارزه با فساد موفق عمل کنیم.

مسئولین انگیزه ای برای مبارزه با فساد ندارند

وی درادامه درپاسخ به سوال آیا دولت توان مبارزه با فساد اقتصادی را دارد؟ پاسخ داد: دولت انگیزه مبارزه با فساد ندارد.

حجت الاسلام دکترسید مهدی رفیعی راد با مثالی از عدم انگیزه دولت به مبارزه با فساد گفت: سال ۱۳۹۲ قانون مبارزه با قاچاق مصوب شد آئین نامه این موضوع سال ۱۳۹۶ با پیگیری های زیاد نوشته شده چرا انقدر طول کشیده است و سال ۹۶ آئین نامه نوشته شده بخشی از این آئین نامه مربوط به سامانه ها بوده است کاغذ و انسان حذف می شود  و خود به خود رشوه و جعل هم کنار می رود اما کماسابق همین مساله بوده نگاه سیاسی به خدمات کشوری مانع از این میشود. نگاه لیبرالیستی که وجود دارد درکشور حقیقت تخلی است که وجود دارد. بحث این است که دولت اشکال قوانین را بهانه کرده و اعلام کرده ما نمی توانیم مساله این است که مبارزه با فساد یک کار اجباری و فوری است و ما تا جایی که امکان دارد باید شروع کنیم با فساد مبارزه کردن و جلوی رشد فساد را بگیریم در گام بعدی فساد را محدود کنیم و کم کنیم رشد معکوس ایجاد کنیم در گام بعدی ما باید بتوانیم فساد را ریشه کن کنیم در آن حوزه با همین سامانه ای کردن و کنترل جلوی آن را بگیریم بعضی ها به خاطر زیاده خواهی  و عدم صلاحیت هایی که در کشور وجود دارد واقع این است که در بخش برنامه ر یزی و بودجه نویسی و ساختاری  از حیث انتصابات مدیران عالی کشور ارشد اجرایی و بحث حکمرانی های تخصصی اعوجاج های فکری وجود دارد مثلا  بر اساس آمایش سرزمینی خیلی اتفاقات رخ نمی دهد و این باعث می شود که با آسیب های اجتماعی رو به رو شویم.

دولت جوان می تواند با اشرفیت گرایی مبارزه کند

وی در ادامه از دولت جوان و حزب الهی و انقلابی گفت: عبارت دولت جوان حزب الهی و انقلابی را رهبر معظم انقلاب فرمودند براین دولت یک چیز موضوعیت دارد و آن مبارزه با اشرافیت است مقوم فساد در کشور ابتدا فرهنگی است وقتی بحث تروج و خود نمایی نباشد کسی نخواهد آقازاده با ماشین چندین میلیادری در خیابان ویراژ دهد انگیزه برای فساد کم می شود. ابتدای انقلاب ثروت اظهار کردند قبحی داشت و دولت کارگزارن به بهانه سازندگی  در کشور براساس ادبیات غربی شکست و گفتند مدیر کسی است که از اخلاقیت شناخته شده اسلام است اخلاقیاتی که در فرمان معروف امیر المومنین علی(ع) به مالک اشتر گفته بود خلاف رویه اسلامی است را در کشور باب کردند و همین به صورت تساعدی بالا رفت و ما در حال حاضر شاهد این هستیم که آقازاده هایی به دلایل مختلف در کانادا و آمریکا هستند باید آگاه سازی شود و فساد را بشناسیم در گام بعدی ما ورد بکنیم به مواجه با فساد مردم باید بدانند وقتی در مواقع انتخابات به کسانی رای می دهند که گذاره ها ی فرهنگی بی تفاوت هستند یکی همین بحث فساد کسانی حاضرند جان بدهند در سوریه شهید شوند که آقازاده ها شب با لباس پدر بخوابد و یک آقا زاده بیاد در راس و بگوید کسی که نمی تواند پول دربیاورد بمیرد.

حجت الاسلام دکترسید مهدی رفیعی راد در پایان از حوزه های مبارزه با فساد گفت: اگر بگویم فساد کجای حکمرانی کشور وجود دارد مبارزه با فساد در تمام حوزه های حکمرانی کشور است و این رویکر باید موضوعیت داشته باشد و یک رویکرد پشتیبانی است.