مونا ربیعیان/ سادهترین شاخصی که نشاندهنده افزایش شکاف طبقاتی در جامعه ایران است، ضریب جینی به شمار میرود، این ضریب در اوائل دهه ۹۰، ۳۶ بود، اما در پایان سال گذشته ضریب جینی به ۴۱ افزایش یافته، نتیجه این شکاف طبقاتی گسترده نیز نحیف شدن طبقه متوسط در دهه ۹۰ بوده، از سویی این موضوع عواقب بسیار جبرانناپذیری دارد، زیرا طبقه متوسط است که میتواند اقتصاد یک کشور را به حرکت درآورد و هرچه این طبقه فربهتر باشد، آن کشور از جامعه پویا و زندهتری برخوردار است، اما در سال های گذشته با کوچکتر شدن طبقه متوسط ایران، طبقه فقیر و ضعیف جامعه روز بهروز بزرگتر شده است.
به اعتقاد تحلیلگران اقتصادی، ادامه این وضعیت، مشکلات موجود در کشور را افزایش میدهد و فقیرتر شدن جامعه در ایران را روز به روز به صورت فزایندهتری با افزایش مواجه خواهد کرد. این درحالی است که در زمان افزایش تورم و تشدید فاصله طبقاتی، اصلاح کارکرد ۳ نظام باز توزیع ثروت میتواند، این فاصله طبقاتی را تعدیل کند.
نظام بانکی به عنوان اولین نظام در این رابطه به نفع ثروتمندان کار میکند، با توجه به اینکه نرخ بهره واقعی در ایران در حال حاضر منفی ۲۵ درصد است، بسیاری از افراد ذینفوذ و ثروتمند جامعه که به تسهیلات بانکی دسترسی دارند، با توجه به اینکه وسائق و تضامین لازم را نیز برای این کار ارائه میدهند، بعد از اخذ وامهای کلان در همان ابتدا حداقل از سود ۲۲ درصدی بهرهمند میشوند؛ بنابراین بسیاری از تسهیلات بانکی عملاً به بخش کوچکی از جامعه داده میشود، یکی از کارکردهای نظام بانکی باز توزیع ثروت است که میتواند شکاف طبقاتی را تعدیل کند، اما عملاً این موضوع در ایران کارکرد ندارد و برعکس شکاف طبقاتی را تشدید میکند
ارز ۳۰ ردصد افزایش پیدا کرده است
وحید شقاقی شهری، اقتصاددان درخصوص وضعیت تورمی کشور به خبرنگار ما گفت: اقتصاد ایران به سرعت نسبت به اتفااقات واکنش نشان می دهد و واکنش بازار ارز بر بازارهای دایی و بازارهای کالا وخدمات تاثیر بسزایی خواهد داشت.
وی در ادامه اظهارداشت: به دلیل اینکه بازاها همه وابسته به بازار ارز است و تجربه ثابت کرده است که همه مواد اولیه وابسته به ارز است و با توجه به اینکه شفافیت در توزیع و واردات وجود ندارد این مشکلات همیشه به وجود می آید به طور مثال در روزهای گذشته در عرضه ۳ روز قیمت ارز حدود ۳۰ درصد افزایش پیدا کرده ایت و ای باعث می شود تا مهار گرانی و تورم با مشکلات زیادی رو به رو شود.
حل کسری بودجه می تواند تورم را کنترل کند
این اقتصاددان درباره مهار تورم گفت: ریشه تورم نوسانات ارزی است و تا زمانی که نابسامانی ها ادامه دار باشد این اتفاقات رخ خواهد از سوی دیگر ناترازی بین سه رکن اصلی وجود دارد اول باید انتظارات تورمی کنترل شود و با توجه به اینکه هفته دیگر بودجه به مجلس ارائه می شود باید یدید بودجه با چه کسری ارائه می گردد تا مشکلات برطرف خواهد شد یا خیر.
دهک های ژایین سقوط کرده اند
وی در ادامه بیان کرد: زمانی که بازتوزیع ثروت و درآمد در جامعه عادلانه نباشد، ما شاهد هستیم اکثریت جامعه که ۷ یا ۸ دهک پایین درآمدی را تشکیل میدهند، روز به روز از نظر معیشتی و درآمدی با تنگا و فقر بیشتری دست و پنجه نرم میکنند و در مقابل، بخش ۲ یا ۳ دهک بالای درآمدی، روز به روز ثروتمندتر میشوند و در این وسط طبقه متوسط نیز به تدریج از بین خواهد رفت که نتیحه آن در نهایت یک اقلیت ثروتمند و مسلط از نظر اقتصادی و یک اکثریت فقیر و تهدیدست از لحاظ قدرت اقتصادی است که ما با آن روبرو خواهیم بود.
وحید شقاقی شهری درادامه درخصوص مدیریت های ناکارآمدی اظهارداشت: افزایش ضریب جینی خود یک شاخص مهم در این رابطه است که نشان میدهد، به علت مدیریت ناکارآمد حاکم بر اقتصاد کشور، دو دستگی جامعه از لحاظ اقتصادی شدیدتر شده، همچنین آمارهای رسمی اقتصادی که مدام از افزایش قیمتها نیز منتشر میشود، نشانه دیگری است که تائید میکند، جامعه ایرانی با یک فقر گسترده روبرو است که اگر برای آن فکری نشود، تبعات جبران ناپذیری را در آینده به دنبال خواهد داشت.
Friday, 3 May , 2024