عبدالباری عطوان، تحلیلگر سرشناس جهان عرب و سردبیر روزنامه رأی الیوم در یادداشتی در تحلیل سخنرانی اخیر ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه در جریان یک مجمع اقتصادی در سن پترزبورگ نوشت: آخرین سخنرانی ولادیمیر پوتین در جلسه افتتاحیه مجمع اقتصادی بین‌المللی سن پترزبورگ با حضور ۱۴ هزار نفر از جمله روسای جمهوری، وزرا و کارشناسان از کشورهای مختلف را می‌توان سخنرانی “هسته‌ای” توصیف کرد. این سخنرانی نشان دهنده اعتماد به نفس است و به نوعی وضعیت پیروزی در جنگ اوکراین اشاره دارد.

رئیس جمهوری روسیه در سخنرانی طولانی خود دست‌کم بیش از سه بار به تسلیحات هسته‌ای یا تهدید آنها به طور مستقیم یا غیرمستقیم اشاره کرد؛ ازجمله در بخشی از اظهاراتش که گفت کشورش از مجموع کشورهای ناتو (۳۰ کشور) از جمله ایالات متحده تسلیحات هسته‌ای بیشتری دارد و برای کاهش آنها در برابر فشارها تسلیم نخواهد شد.

پوتین همچنین تاکید کرد که روسیه می‌تواند در صورتی که تمامیت ارضی یا موجودیت آن تهدید شود، از تسلیحات هسته‌ای استفاده کند.

همچنین مشخص بود که سخنان مذکور حاوی پیام‌های بسیاری است که با دقت فراوان از لحاظ سیاسی، اقتصادی و نظامی تدوین شده و در چهار جهت مطرح شده است.

پیام نخست وی برای جبهه داخلی است، وی درصدد بود به افکار عمومی روسیه اطمینان دهد که با وجود گذشت ۱۶ ماه از جنگ، روسیه با کاهش نرخ بیکاری و رشد تولید داخلی به ۲.۲ درصد در سال گذشته میلادی و حدود ۳.۹ درصد در سال جاری روبه‌رو بوده است. همچنین نرخ تورم که در سال گذشته (۲۰۲۲) به ۱۰ درصد رسید، در سال جاری به ۲.۲ درصد کاهش یافت و این یک رکورد در مقایسه با حدود ۱۰ درصد در اکثر کشورهای اروپایی و کمی کمتر در آمریکا است.

پیام دوم برای اوکراین و کشورهای غربی حامی آن بود؛ تلفات و خسارت طرف اوکراینی در این جنگ نسبت به تلفات روسیه ۱ به ۱۰ بوده و تمام سلاح‌ها و مهمات اوکراینی از خارج از این کشور می‌آیند و این روند تا ابد ادامه نخواهد داشت، این در حالی است که تمام سلاح‌های روسی در داخل تولید می‌شوند، کارخانه‌های نظامی شبانه روز کار می‌کنند، و روسیه دارای ذخایر عظیمی از سلاح و مهمات در هر نوع و حجم است.

پیام سوم پوتین نیز خطاب به کل جهان است و در این مساله خلاصه می‌شود که نظام استعماری کنونی به رهبری آمریکا در حال نزدیک شدن به نقطه پایان خود است که به نفع نظام جهانی چند قطبی جدید است؛ نظامی که با جهان سوم و فقرای آن همسوتر خواهد شد و جایی برای هژمونی دلار در آن نخواهد بود و نظام کشورهای «بریکس» بزرگترین رکن چنین جهانی خواهد بود.

پیام چهارم هم تعیین اهداف جنگ از دیدگاه روسیه و محدود کردن آن به نابودی کامل ماشین نظامی اوکراین، حذف نازیسم و ​​خنثی کردن پروژه آمریکا و غرب با تحمیل شکست استراتژیک به روسیه در میدان نبرد اوکراین است.

یک عبارت مهم نیز در این سخنرانی توجه ما را به خود جلب کرد و علامت سوال‌های زیادی را برانگیخت و آن بخشی از سخنرانی بود که پوتین گفت، ارتش روسیه می‌تواند بخش‌هایی از مرکز کی‌یف را تخریب کند؛ اما به دلایل متعددی این کار را انجام نمی‌دهد. پوتین این دلایل را فاش نکرد؛ آیا او قصد دارد پایتخت را حفظ کند و آن را برای فراهم کردن زمینه الحاق آن نابود نکند یا اینکه به عنوان پاداشی برای نظام آلترناتیو طرفدار روسیه در آینده به همین شکل باقی بماند؟

چیزی که ما در این سخنرانی متوجه نشدیم، پاسخ ندادن او به این خبر بود که اسرائیل ۲۰۰ تانک «مرکاوا» را از طریق طرف ثالث به اوکراین می‌فرستد. آیا پوتین می‌خواهد به صورت تلویحی به آنها (اسرائیلی‌ها) بفهماند که از زلنسکی و ننگ آن برای یهودیان اعلام برائت کنند؟

سخنرانی پوتین در سن پترزبورگ از نظر ما مهم‌ترین سخنرانی او از زمان آغاز جنگ اوکراین بود و با مطالعه دقیق آنچه در بین خطوط متن سخنرانی وجود دارد، می‌توان نتیجه گرفت که او مطمئن است که به عنوان یک بازنده از جنگ خارج نخواهد شد و اینکه تهدید او به سلاح هسته‌ای جدی است و نه تهدید نمایشی؛ چراکه او وارد این جنگ نشده است که شکست خورده از آن بیرون بیاید و کشورش ویران و متلاشی شود.