براساس مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا محدودیت های کرونایی از امروز در سراسر کشور اجرا می ‌شود. براساس جزئیات این مصوبه، کشور از روز دوشنبه تا روز جمعه به حالت تعطیل در می آید و ممنوعیت کامل تردد در محورهای مواصلاتی کشور به اجرا در می آید.

گزارش های دریافتی از سطح کشور حکایت از این دارد که تعطیلات این بار نیز مثل تعطیلات ۶ روزه تهران و البرز که در میانه پیک پنجم اعمال شد متوجه بخش خصوصی نیست و شرکت ها، صنایع، کارگاه ها و کارخانجات زیر بار تعطیلی نرفته اند و تمامی کارکنان خود را فراخوانده اند تا یا بر سر کار حضور پیدا کنند یا از مرخصی بدون حقوق استفاده کنند. اعلام تعطیلی سراسری از روز دوشنبه ۲۵ مرداد تا شنبه ۳۰ مرداد یک بار دیگر در روزهای سیاه و فوق بحرانی و پر التهاب پیک پنجم کرونا شهرهای شمالی و خوش آب و هوای کشور را به مقصد سفرهای تابستانی مسافران پایتخت و دیگر شهرها تبدیل کرده است. مسافران دائمی تعطیلات پایان هفته با اعلام شدن زمان اجرای محدودیت ‌های تردد ۶ روزه سراسری این بار نیز مانند تعطیلات قبلی بار خود را بسته اند و در حال سفر به استان های ییلاقی مقصد مسافرت های تابستانی هستند تا پیش از اعمال محدودیت ‌های تردد وارد استان های شمالی و خوش آب و هوا شوند و تعطیلات ۶ روزه را در مازندران و گیلان و گلستان و… گذران کنند. در اجرای مصوبه کرونایی اخیر تأکید شده افرادی که اصرار به سفر دارند، در قبال پرداخت جرایم ۵۰۰ هزار و یک میلیون تومانی قادر به ادامه مسیر نخواهند بود، اما رصد دوربین های جاده ای حکایت از تردد وسایل حمل و نقل شخصی در جاده ها و به عنوان نمونه، ترافیک سنگین در محور کرج-چالوس با وجود اعمال جرایم سنگین تعیین شده است. همچنین تردد پرحجم مسافرین در جاده های کشور و استان های مقصد سفرهای تابستانی از طریق وسایل حمل و نقل عمومی مانند اتوبوس، قطار، هواپیما و تاکسی های بین شهری گزارش شده است. برخی با نادیده گرفتن محدودیت ‌های کرونایی قصد کرده اند از شهرها خارج شوند و به سفر بروند. پایانه ها و ترمینال های مسافربری مشمول تعطیلی های اخیر نیستند و حجم قابل توجه مسافرین و اقشار کارگری روزمزد و ساعتی در این مکان ها به چشم می خورد.

از زمان ورود ویروس کرونا به کشور نشان داده شده است که ویروس مختص محرومین و فقرا و قشر کارگری جامعه که تعداد آن ها هم کم نیست می باشد. اقشار کارگری و کم درآمد اکنون اکثریت جامعه ایران را تشکیل می دهند و تاکنون همین افراد جامعه زیر چرخ دهنده های حملات مرگبار ویروس قرار گرفته اند و خود و خانواده های آنان ضربات زیادی را از قبل پرداخت هزینه های تأمین وسایل حفاظت فردی پیشگیری و تأمین اقلام دارویی درمان کرونا متحمل گردیده اند. تعطیلات متوالی و چند باره کرونایی در کشور که به اسم قرنطینه و کنترل بیماری به جامعه شامل بخش اداری دولتی و اصناف قالب می شود تاکنون شامل اقشار کم درآمد و محروم جامعه نبوده است. در حال حاضر حداقل ۶۰ میلیون نفر از مردم ایران که اتفاقاً یارانه بگیر نیز هستند زیر خط فقر به سر می برند و هزینه حداقلی و حداکثری سبد معیشتی برای آنان به ترتیب: ۹ میلیون و پانصد هزار تومان و ۱۲ میلیون تومان بالغ شده است. چون تاکنون حمایت های مالی و معیشتی برای این تعداد جمعیت کشور در دوران تعطیلی در نظر گرفته نشده است تاب و توانی برای آن ها جهت عمل به پروتکل ها و رعایت محدودیت های کرونایی و ماندن در خانه نمانده است. متأسفانه تعطیلات کرونایی تاکنون اینگونه بوده است که یا تعطیلات منتهی به شبیخون ثروتمندان به مناطق ساحلی و خوش آب و هوای کشور شده است و زنگ تفریح و خوشگذرانی اقشار مرفه جامعه بوده است، یا تبدیل شده است به افزایش فشار زندگی و فقر و گرسنگی و سوء تغذیه در بین اقشار فقیر و محروم جامعه. حال در این میان هر دو قشر جامعه نسبت به نادیده انگاشتن پروتکل ها و بی توجهی به محدودیت ها اصرار می کنند و عملاً تعطیلات برای مهار و کنترل کرونا بی اثر شده و به چرخش و اتقال ویروس کمک و یاری می رسانند. لیکن دسته اول با ابتلا به کرونا می توانند خود را از مهلکه موجود با تأمین احتیاجات ضروری برای درمان بیماری خلاص کنند اما دسته دوم چون با فقر و محرومیت معیشتی و فشار زندگی و سوء تغذیه و گرسنگی و کمبود ویتامین و بیماری های زمینه ای دست و پنجه نرم می کنند در برابر بیماری تسلیم می شوند و یا در صورت بهبودی تا پایان عمر عوارض بیماری مهلک را همراه داشته یا در نتیجه ناتوانی در تأمین دارو و اقلام مورد نیاز درمان کرونا جان به جان آفرین تسلیم می کنند.

و اما در شرایطی که اصول مقابله با ویروس کرونا خیلی ساده است و می توان با جلوگیری از هرگونه تجمع عمومی و رعایت دستورات بهداشتی، بیماری را کنترل کرد، علیرضا رئیسی، سخنگوی ستاد ملی کرونا در اظهاراتی عجیب اعلام نموده که تعطیلی عمومی(لاک‌داون) بدلیل نبود برخی امکانات الکترونیکی ممکن نیست. یک اتفاق عجیب دیگر که در آستانه تعطیلات رخ داده است بیانات متناقض اعضای حاضر ستاد کرونا در خصوص زمان اجرای تعطیلی ها است. امیرحسین قاضی ‌زاده هاشمی، عضو ستاد ملی کرونا می گوید که تعطیلی ‌های مصوب این ستاد از روز سه ‌شنبه  ۲۶ مرداد شروع می ‌شود و تا شنبه هفته بعد ادامه خواهد داشت، در صورتیکه سخنگوی ستاد پیش تر اعلام کرده بود که این تعطیلی از روز دوشنبه ۲۵ مرداد اعمال می‌ شود.

در بحبوحه پیشروی کرونا و تبدیل شدن کشور به قتلگاه آخرالزمانی کرونا، تعطیلی کامل کشور در شرایطی که جهان روزهای پساکرونا را تجربه می‌کند، دردی را دوا نمی کند و مثل گذشته نتیجه معکوس به بار خواهد آورد. تعطیلی جدید تفاوتی با تعطیلات قبلی ندارد و نمی تواند ویروس را از حرکت وا دارد. آخرین وضعیت ترافیک محورهای خروجی تهران و دیگر شهرهای کشور پس از اعلام تعطیلات نشان می دهد که تردد در جاده ‌ها بیشتر شده است. با عنایت به اعلام مدیریت راه‌ های کشور، آمار ورود خودرو به جاده ‌ها پس از اعلام تعطیلی روزهای پیش رو افزایش یافته است و در حال حاضر ترافیک سنگین در هراز و چالوس و بار ترافیکی پرحجم در دیگر محورهای تهران-شمال و دیگر محورهای مواصلاتی استان های کشور مشاهده می شود. این رویدادها گوشه ‌ای دیگر از وعده‌های پوچ و بی‌ محتوای ستاد ملی مقابله با کرونا درباره کرونا را آشکارتر کرد. پیش تر به شخص آیت الله رئیسی، رییس جمهور درخصوص به کار گیری مجدد اعضای حاضر در ستاد مذکور هشدار داده شد و به ایشان گوشزد شد که باید در اسرع وقت حداقل سعید نمکی، وزیر بهداشت و درمان و عبدالرحمن فضلی، وزیر کشور را از کار برکنار و گزینه ای پیشنهادی خود را به عنوان سرپرست این وزارتخانه ها منصوب کنند، اما گوش شنوایی نیست. با وجود تعطیلی وعده داده شده، بمب های متحرک کرونا در جاده های کشور و در مترو و اتوبوس و مراسم عزاداری روزهای محرم در حال حرکت و جابجایی از یک نقطه به نقطه دیگر هستند. ویروس مرگبار دلتا حد و مرز و فضای باز و بسته نمی شناسد و حتی به رهگذران عادی با وجود استفاده از دو ماسک همزمان نیز حمله می کند. تعطیلات پیش رو به هیچ روی، رعایت پروتکل های بهداشتی و به طور ویژه فاصله اجتماعی را تضمین نمی کند و حتی معکوس عمل می کند. با این چرخه معیوب مدیریت کرونا در کشور، کرونا تا ۵ سال آینده هم از بین نخواهد رفت. سود نجومی مافیای دارو از تاخیر در واردات واکسن و تداوم بحران کرونا همچنان باید در جامعه وجود داشته باشد. کرونا تا به امروز برای خیلی ها نان داشته است و به صرفه نیست بیماری متوقف شود. اکنون کرونا مانده است و دولت ضد فساد ابراهیم رئیسی و قوه قضائیه ای که رئیسش این روزها برای احقاق حقوق مردم خیلی تبلیغ می کند. آنچه مسلم است؛ کشور باز هم شاهد تعطیلات بی فایده برای مقابله با کرونا است و اصرار اعضای فعلی ستاد ملی کرونا که در دولت گذشته امتحان خود را پس داده اند تنها پوست خربوزه انداختن مدیران بی کفایت و بی مسئولیت حسن روحانی زیر پای ابراهیم رئیسی است تا او را در آینده ای نزدیک به چالش بکشند و نزد مردم بی اعتبار سازند.

  • نویسنده : محمدرضا محبوب فر؛کارشناس و پژوهشگر حوزه سلامت و بحران های محیطی