به گفته تاجران ایرانی، در ماههای اخیر محصولات صادراتی ایران به رقیب محصولات ترکیهای و اسرائیلی تبدیل شد که بازار روسیه را از دیرباز در اختیار داشتند.رونق گرفتن صادرات محصولات کشاورزی ایران به روسیه و تنگ کردن جا برای رقابی ترکیهای و اسرائیلی، سبب اعمال فشار آنها و اتخاذ تصمیماتی شد تا به بهانههای واهی جلوی صادرات محصولات کشاورزی ایران گرفته شود. در همین راستا گمرک روسیه اخیراً واردات محصولات صیفی ایران را ممنوع کرده که موجب ایجاد خسارت گسترده به صادرکنندگان و تولیدکنندگان ایرانی شده که از چند ماه قبل قرارداد صادراتی با تجار روسی منعقد کرده بودند.تصمیمات آنی و ناگهانی روسیه قطعا به زیان روابط تجاری دو کشور خواهد بود و پیوندهای استراتژیک آنها را به خطر خواهد انداخت.
کسب درآمدهای غیرنفتی را میتوان مهمترین هدف تاسیس مناطق آزاد تجاری – صنعتی تلقی کرد؛ در کنار این هدف میتوان به اهداف دیگری چون جذب سرمایههای خارجی، افزایش تولید و اشتغال و افزایش کارایی حمل و نقل و ارتباطات اشاره کرد، اما تحقق این اهداف امروزه در چنبره قوانین دست و پا گیر گرفتار شده است. مناطق آزاد از جمله بخش های نظام اقتصادی کشور هستند که به واسطه قرار گرفتن در حوزه استثنائات تجاری و شاید به عنوان یکی از مهمترین استثنائات تجاری، می توانند وسیله ای برای توسعه صنعتی باشند و مسیر ورود به بازارهای جهانی را از طریق تقویت تولید، صادرات و سرمایه گذاری خارجی برای اقتصاد کشور فراهم کنند، اقدامی که سایر کشورها از آن بهره برده اند و از طریق این مناطق توانسته اند اقتصاد کشور خود را در رقابت با بازارهای جهانی و در مسیر توسعه و پیشرفت قرار دهند. اما آنچه که از عملکرد مناطق آزاد کشور تاکنون مشاهده شده است، نه تنها این مناطق نتوانسته اند در جهت بهبود و تقویت تولید و صادرات
گام های مؤثری بردارند، بلکه به واسطه معافیت هایی که در اختیار داشته اند و آسیب هایی که از این رهگذر برای اقتصاد کشور ایجاد شده، نظام اقتصادی کشور را با پدیده افزایش واردات و شبه قاچاق مواجه کرده است. بدون تردید اگر رسالت مناطق آزاد و سرمایه های در گردش این مناطق به خوبی مورد استفاده قرار می گرفت صادرات ایران به خصوص در زمینه محصولات کشاورزی با بازارهای بیشتری در منطقه و جهان مواجه بود و با در اختیار داشتن دست بالاتر و کیفیت بهتر به راحتی بازارهای خود را از دست نمی داد.
- نویسنده : مونا ربیعیان
Saturday, 4 May , 2024